Noordzij Het waarnemen van motoren
Drs. P.C. Noordzij deed in 1997 voor de SWOV een literatuuronderzoek naar de waarneembaarheid van motorfietsen:
Drs. P.C. Noordzij, Het waarnemen van motoren, literatuurstudie, Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid SWOV rapport R-97-48, Leidschendam, 1997
Je kunt het rapport inzien en downloaden bij de SWOV.
Een paar jaar vóór het onderzoek van Noordzij meldde A.A. Vis van de SWOV na een diepteonderzoek al dat in veel meerzijdige ongevallen de automobilist de motorrijder van tevoren had kunnen zien. Toch zag hij 70% van de gevallen de motorrijder niet.
Als de motorrijder vóór de botsing wel wordt gezien, wordt zijn gedrag verkeerd ingeschat. Dat kan te maken hebben met onverwacht gedrag, zoals een hogere snelheid dan waar de botspartner rekening mee houdt. De helft van de motorrijders reed vlak voor het ongeval harder dan de limiet van 50 km/u, in 15% zelfs harder dan 100 km/u.
De geringere afmetingen van een motorrijder doen hem minder goed opvallen dan bijvoorbeeld een auto. De geringe afmetingen maken het moeilijker de naderingssnelheid in te schatten. De naderingssnelheid van een voertuig met maar één koplamp is moeilijker te schatten dan die van een met twee koplampen op enige afstand naast elkaar.
De kans een motorrijder tegen te komen in het verkeer is klein. Het tegenkomen van motorrijders maakt daarom geen of veel minder deel uit van het verwachtingspatroon van die bestuurders, waardoor de motorrijder minder snel ontdekt of herkend wordt.
Motoren hebben voor veel andere bestuurders geen speciale betekenis, ze hebben er geen belangstelling voor en er dus geen ervaring mee opgedaan, wat de kans dat een motorrijder ontdekt en herkend wordt vermindert.
Een motorfiets is minder bedreigend voor de bestuurder van een auto, en zeker voor die van een vrachtauto. Ze houder er daarom minder rekening mee en zullen vóór een naderende motorrijder sneller kiezen de weg op te komen dan voor een naderende (vracht)auto.
Noordzij beschrijft een aantal onderzoeken naar de verbetering van de waarneming van motorrijders en concludeert dat
- er een probleem is met het waarnemen van motoren,
- die waarneming te verbeteren is door het voeren van een of meer koplampen, liefs met geel licht, grote stroomlijnvlakken of fluorescerende kleding,
- die waarneming bij nacht te verbeteren is door retroreflecterend materiaal dat de omtrek van de motor benadrukt.