Horswill Time to Arrival Illusion

De meest voorkomende oorzaak van meerzijdige ongevallen met motorrijders is dat de bestuurder van de botspartner hen geen voorrang verleent of niet voor laat gaan.

Veel onderzoek betreft de zintuiglijke opvallendheid van de motorrijder waarbij de natuurkundige eigenschappen van de naderende motorfiets het makkelijker c.q. moeilijker maken deze van de achtergrond te onderscheiden.

Ander onderzoek beschrijft cognitieve opvallendheid als reden waarom de botspartner een naderende motorrijder niet ontdekt.

Horswill c.s. onderzoeken een derde en minder vaak onderzochte verklaring voor het feit dat botspartners als ze een kruising oprijden, bij een naderende motorrijder een kortere tijdsafstand (time gap) accepteren dan bij een naderende auto.

Horswill c.s. beschrijven de resultaten van hun onderzoek in:
Mark S. Horswill, PhD, Shaun Helman, PhD, Pablo Ardiles, MSc, and John P. Wann, PhD, Motorcycle Accident Risk Could Be Inflated by a Time to Arrival Illusion, Optometry and Vision Science, Vol. 82, No. 8, August 2005

Het rapport is op internet te vinden door te googelen op de schrijvers en de titel. Je vindt het bijvoorbeeld hier.

Een bestuurder die bij een kruising op kruisend verkeer wacht moet schatten of er voldoende tijd vóór een naderend voertuig resteert om veilig op te kunnen rijden. Daartoe moet de aankomsttijd van dat voertuig worden geschat.

Uit voorafgaand onderzoek bleek al dat de grootte van een naderend object de schatting van de aankomsttijd beïnvloedt. Van grotere objecten wordt ten onrechte geschat dat deze eerder zullen aankomen dan van kleinere. Naar aanleiding van zulk onderzoek werd voorspeld dat in het verkeer de aankomsttijd op een kruispunt van grotere voertuigen als korter zal worden geschat dan die van kleinere voertuigen.

Horswill c.s. vonden inderdaad dat de aankomsttijd op een kruising van motorrijders, incorrect, als later wordt geschat dan die van grotere voertuigen.

Interessant is dat Horswill c.s. ook aandacht besteden aan de manier waarop de aankomsttijd van een naderend voertuig wordt geschat. Een rol hierbij speelt de groeisnelheid van het beeld van de motorrijder op het netvlies van de wachtende automobilist. Deze blijkt een drempelwaarde te hebben, waaronder geen nadering wordt gezien, van 0,003 rad/s, dat is 0,17 graden/s.